Page:Progreso - 3a yaro.pdf/368

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.
338
PROGRESO

konter (prepoz’) e genitar kontere, kontera. Same malger, malgere, malgera ed ulter, ultere, ultera ;

3) On konsideras la vorto finanta per e quale prepo­ziciono ed adjuntas un plusa ‑e por formacar adverbo, ‑a por adjektivo, e c. Exemple : ante, antee, antea. Ica vorto semblas apta tale traktesar, nam on ja instinte ofte uzis la formo antea, e ne anta, quankam altraparte on uzas antala e ne anteala ; tala kaprici ne esas admisebla en nia linguo ;

4) Posible on ne volas admisar la du ‑e en ula vorti, sed nek judikas la radiko bone pronuncebla sen finalo, nek trovas malgranda transformo plu faciliganta la pronunco ; lor restas nure la moyeno introducar nuva finalo por karak­terizar prepo­ziciono. Me pledos altraloke por tala finalo aparte por la prepo­zicioni derivita de verbo, substantivo, e c. e propozos ibe la specala finalo ‑au, pro ke la a, e, i, o, u, esas ja okupita por altra skopi.

La prepo­ziciono cirke semblas postular tala finalo e donos cirkau, kun la derivuri cirke e cirka, di qui la lasta havas inter­naciona formo.

Por singla vorto supredicita me judikas la moyeno alegita ye max oportuna, pro to me propozas li tale. Restas la vorti supre ed infre, a qui on povas aplikar la moyeno 3 (supre, supree) od. 4 (suprau, supre). Ultre to me rekomendas konsiderar anke l’eventualajo transformar li ye super, supere, infer, infere e vicigar la nuna super per abov (abov‑ above segun E. above) ed supresar la verbo inferar vere apene necesa apud konkluzar.

Tamen quale on fixigos singla vorto ne semblas tam importanta, kam plubonigar irgamaniere la nuna stando, ke prepo­zicioni ed adverbi havas la sama formo ed esas nure distingebla per la kuntexto, omnakaze malbona moyeno.

P. de Janko.
Vice re‑ : ri‑ (iterativo) ed om‑ (alterativo).

La nuna distributo di re‑ e ri‑ esas senregula e nememorebla ; re‑ esas nia oficiala iteral prefixo ; on refujas a ri‑ kande inter­naciona vorto havas re‑ sen iteral senco (ribelo, rifuzar, rigardar, rigretar, riklamar, rimarko, rimorso, rinegar, ripozar, riprezentar, rispektiva, ritenar, rivelo, rivokar).

Sed mem sen tala motivo Ido havas ri‑ en ricevar, rikoltar, rimorkar, riprochar, rivendikar.

E samtempe Ido havas re‑ malgre la evidenta dusenceso en recitar, rehabilitar, rekompensar, represar, repulsar, respektar, revizar, rezumar[1].

Regulizo segun kad la radiko minus re‑ esas okupata o ne, esus

  1. Ultre reakto, rebuso, recenta, refero, reflexo, refluxo, reformo, regenero, regreso, rekordo, rekuzo, relato, relego, remedyo, remonto, reparo, republiko, resorto, restriktar, retorto, revolto.